روز جهانی کتاب کودک
دوم آوریل به نام روز جهانی کتاب کودک نام گذاری شده است. برای بزرگداشت مقام کتاب کودک و ادبیات کودک در این روز توسط دفتر بین المللی کتاب، برای نسل جوان مراسم شکوهمندی برگزار میشود. مدیریت آن را این دفتر که از سال ۱۹۵۳ میلادی در سوئیس آغاز به کار کرده است برعهده دارد. مراسم این روز هر سال در یکی از کشورهای جهان که عضویت دارد برگزار میشود. این کشور پوستر و پیام روز جهانی کتاب را تهیه میکند.
برای آشنایی بیشتر با این روز و علت نامگذاری آن، با این مقاله پویاشو همراه شوید.
علت نامگذاری روز جهانی کودک
۲ آوریل زادروز هانس کریتسن اندرسن نویسنده داستان کودکان است. وی از بین سالهای ۱۸۳۵ تا سال ۱۸۷۲ میلادی، هر سال قصه ای برای کودکان به رشته تحریر درآورد. هانس کریستین اندرسن در ردیف بهترین نویسندگان دانمارک و در شمار بهترین داستان سرایان جهان قرار دارد. به همین علت دوم آوریل برابر با سیزدهم فروردین را روز جهانی کتاب کودک نامگذاری کرده اند.
معرفی هانس کریستین اندرسن
هانس کریستین اندرسن در خانه ای کم بضاعت متولد شد. پدر هانس کفاشی کم درآمد بود. مادرش نیز در خانه های مردم رختشویی میکرد. پدر هانس با اینکه تحصیلات زیادی نداشت اما به خواندن داستان و نمایشنامه علاقه مند بود. او بسیاری از داستان هایی را که میخواند، برای پسرش هانس بازگو میکرد. هانس با داستان “هزار و یک شب” از همین طریق آشنا شد.
او در سن ۱۱ سالگی پدرش را از دست داد و یک زندگی کاملا سخت را تجربه کرد. در نهایت در سن ۲۴ سالگی مدرسه را به پایان رساند.
نخستین آثار هانس کریستین اندرسن برای کودکان در سال ۱۸۳۵ منتشر شد. از جمله آثار وی:
- پری دریایی کوچولو
- بند انگشتی
- جوجه اردک زشت
- زندگی من، ملکه برفی
- دخترک کبریت فروش
- لباس جدید پادشاه
هدف نامگذاری
این بزرگداشت در سطح جهانی برگزار میشود. این روز از طرف جلا لپمن مؤسس دفتر بین المللی کتاب برای نسل جوان، در سال ۱۹۵۷ میلادی پیشنهاد شد. از دوم آوریل ۱۹۶۷، روز جهانی کتاب کودک رسما برگزار شد. جلا لپمن شخصا نخستین پیام را با عنوان “درخت کتاب کودک” نوشت. در این پیام، به صورت داستانی دلنشین خطاب به کودکان، بر تفاهم و همدلی جهانی با کتاب تاکید شده است.
از ۲ آوریل ۱۹۶۷ هر سال یکی از شعبه های ملی دفتر بین المللی، مسئولیت برگزاری روز جهانی کتاب کودک را به عهده میگیرد. سپس برای تهیه شعار و پیام یک نویسنده، و پوستر یک تصویرگر از کشور خود میپذیرد و برای دیگر شعبه های ملی ارسال میکند.
هدف از نامگذاری یک روز با عنوان روز جهانی کتاب کودک، گسترش فرهنگ کتاب و کتابخوانی در میان کودکان و نوجوانان کشورهای مختلف جهان میباشد. و منظور از آن دستیابی به صلح و تفاهم جهانی، رشد و شکوفایی ادبیات کودکان و آشنایی نسل جوان با فرهنگ ملت ها است.
روز جهانی کتاب کودک در ایران
روز جهانی کتاب کودک در ایران از سال ۱۳۴۹ به رسمیت شناخته شد. وزارت آموزش و پرورش در سال ۱۳۵۰ روز ۱۳ فروردین را به این نام در ایران اعلام کرد.
با تمام اهمیتی که کتاب و کتابخوانی دارد و با همه گفته ها و شنیده هایی که در راستای توجه به کتاب کودک و گسترش فرهنگ مطالعه داده میشود، بنظر میرسد روز جهانی کتاب کودک در تقویم ایران گم شده و جایی ندارد.
در تمام سالهایی که از عمر روز جهانی کتاب کودک میگذرد دوبار (سالهای ۵۵ و ۷۲) وظیفه تهیه پیام و پوستر این روز به شاخه ایرانی دفتر بین المللی کتاب برای نسل جوان سپرده شد.
شورای کتاب نوشتن پیام روز جهانی کتاب کودک سال ۱۳۵۵ را به عهده الهام توکلی و هاله زربخت و نوشتن شعار را به عهده محمود کیانوش گذاشت و پوستر آن را پرویز دیبایی تهیه کرد. همچنین نوشتن پیام روز جهانی کتاب کودک در سال ۱۳۷۲ را بر عهده مهدخت کشکولی و طراحی پوستر را بر عهده نورالدین زرین کلک قرار داد.
ترویج فرهنگ کتاب کودک به عنوان نیاز ضروری
داستان و نمایش، بهترین وسیله انتقال فرهنگ و حتی تجربه است که اگر با توجه به نیاز کودک و خواست او انجام گیرد، نتایج مفیدی به همراه خواهد داشت. آشنا کردن کودکان با فرهنگ قصه های اصیل ایرانی و بازنویسی این قصه ها به صورت نمایش در رسانه ملی، گام بسیار مهمی برای نزدیک شدن به دنیای کودک است.
کودکان اگرچه کودک اند، ولی دنیایی بزرگ و پیچیده دارند. آن ها همه چیز را خوب می بینند و برای یادگیری و یافتن پاسخ پرسش های فراوان خود آماده می باشند. پس اگر پاسخ ها و نیازهایشان را در میان کتاب ها نیابند، هرگز به مطالعه علاقه مند نخواهند شد.
روز جهانی کتاب کودک فرصت مناسبی جهت آشنا کردن کودکان با کتاب و بهانه ای برای ورود کتاب به زندگی کودکان است. انس کودکان با کتاب، تضمینی بر استحکام تربیت و فرهیختگی نسل آینده یک جامعه می باشد.
توجه بیشتر خانواده ها به خرید کتاب برای کودکان و همچنین بهره گیری از عنصر خلاقیت به جای بازنویسی متون کهن در نگارش کتاب ها، می توان گام های مؤثری برای ارتقای سطح کیفی ادبیات کودک برداشت.
کتابخوانی یکی از فعالیت های بسیار خوب و مفید برای تقویت ارتباط کودک با پدر و مادر است. اگر مایلید لذت خواندن داستان اختصاصی با نام خود و فرزندتان را تجربه کنید میتوانید به صفحه کتاب اختصاصی داستان مراجعه نمایید.
همچنین پویاشو، خلاقیت منحصر به فردی داشته است و بعضی از کتاب های داستان اختصاصی را به کارتون اختصاصی پویاشو تبدیل کرده است که با کلیک روی لینک آبی میتوانید آنها را مشاهده نمایید.
برای مشاهده و مطالعه سایر مقالات جذاب پویاشو، به مجله کودکان در منوی اصلی سایت مراجعه کنید.
